Dlaczego ochrona psów przed kleszczami jest tak ważna?
Kleszcze są jednymi z najgroźniejszych pasożytów zewnętrznych zagrażających zdrowiu psów. Choć same w sobie nie są dużym problemem, to przenoszone przez nie patogeny mogą wywoływać bardzo poważne schorzenia. Najczęściej mówi się o babeszjozie (piroplazmozie), boreliozie, anaplazmozie i erlichiozie. Choroby te mogą prowadzić do osłabienia organizmu, niewydolności narządów, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci zwierzęcia.
Wraz z ociepleniem klimatu populacja kleszczy rośnie, a sezon ich aktywności trwa niemal cały rok. Coraz częściej obserwuje się przypadki ukąszeń zimą, zwłaszcza gdy temperatury przekraczają kilka stopni powyżej zera. Nic więc dziwnego, że właściciele psów szukają skutecznych, długotrwałych metod ochrony – jedną z nich są tabletki przeciwkleszczowe.
Jak działają tabletki na kleszcze dla psów?
Tabletki na kleszcze są preparatami podawanymi doustnie, które działają ogólnoustrojowo. Składniki aktywne zawarte w tabletce wchłaniają się w przewodzie pokarmowym psa, następnie rozprowadzane są wraz z krwią po całym organizmie. Kiedy kleszcz wgryza się w skórę i zaczyna żerować, substancja czynna dostaje się do jego organizmu i powoduje jego śmierć.
Co ważne, tabletki nie odstraszają kleszczy – ich zadaniem jest zabijanie pasożytów po kontakcie. Oznacza to, że kleszcz musi się wbić, aby preparat zadziałał, jednak zaczyna ginąć bardzo szybko, zanim zdąży przenieść większość patogenów. To właśnie szybkość działania decyduje o skuteczności tabletek.
Substancje czynne najczęściej stosowane w tabletkach to m.in.:
- afoxolaner
- fluralaner
- sarolaner
- lotilaner
Są to związki z grupy izoksazolin, które blokują układ nerwowy pasożyta. Dla psa są bezpieczne, natomiast dla kleszczy śmiertelne.
Rodzaje tabletek przeciwkleszczowych dostępnych na rynku
W zależności od producenta tabletki różnią się zarówno substancją aktywną, jak i czasem działania. Najczęściej spotykane preparaty działają od 4 do 12 tygodni. Różnice wynikają z właściwości chemicznych substancji czynnej oraz z tego, jak szybko jest ona metabolizowana przez organizm psa.
Pod względem okresu działania wyróżnia się:
- tabletki miesięczne – działające zwykle 30–35 dni
- tabletki kwartalne – skuteczne nawet do 12 tygodni
Wielu właścicieli wybiera tabletki na 12 tygodni, ponieważ umożliwiają rzadsze podawanie preparatu i są wygodniejsze. Psy zwykle chętnie jedzą tabletki, które mają formę smacznych kąsków przypominających przysmaki.
Skuteczność tabletek w porównaniu z innymi metodami ochrony
Tabletki nie są jedyną metodą ochrony przed kleszczami. Do najpopularniejszych alternatyw należą:
- obroże przeciwkleszczowe
- krople typu spot-on
- spraye i mgiełki repelentne
- naturalne repelenty roślinne
- ultradźwiękowe odstraszacze
Każda z metod ma swoje zalety i wady.
Obroże działają odstraszająco i zabójczo, ale mogą uczulać część psów, a ich skuteczność maleje, gdy są moczone w wodzie. Krople są wygodne, ale nie można ich używać u psów częstych kąpielach lub z chorobami skórnymi. Natomiast repelenty naturalne mają ograniczone działanie i są bardziej dodatkiem niż realną ochroną.
Warto zastanowić się nad profesjonalnym odkleszczaniem aby uniknąć ugryzień przez kleszcze.
Tabletki wyróżniają się kilkoma kluczowymi cechami:
- są odporne na wodę, kąpiele i deszcz
- działają ogólnoustrojowo, więc nie zmywają się ze skóry
- nie pozostawiają zapachu ani tłustej powierzchni na sierści
- przynoszą wysoką skuteczność przeciw kleszczom i pchłom
W praktyce tabletki są często uznawane przez weterynarzy za jedną z najskuteczniejszych metod ochrony, szczególnie dla psów aktywnych, kąpiących się w jeziorach lub wodzie morskiej.
Kiedy tabletki na kleszcze nie działają tak, jak powinny?
Choć tabletki są bardzo skuteczne, istnieją sytuacje, w których ich działanie może być osłabione. Do najczęstszych problemów należą:
Niewłaściwa dawka
Tabletki dobiera się do masy ciała psa. Jeśli zwierzę przytyło lub schudło, dawka może okazać się niewystarczająca.
Nieprawidłowe przechowywanie
Preparat przechowywany w wilgotnym, zbyt ciepłym miejscu może stracić swoje właściwości.
Zbyt późne podanie tabletki
Tabletki działają dopiero po ich podaniu, dlatego warto stosować je regularnie, a nie dopiero po znalezieniu kleszcza.
Wymioty po podaniu tabletki
Jeśli pies zwróci tabletkę w ciągu dwóch godzin od podania, substancja czynna może nie zostać wchłonięta.
Rzadko, ale możliwe jest również wystąpienie osobniczej niewrażliwości pasożytów na daną substancję aktywną. W takich przypadkach weterynarz zaleca zmianę preparatu.
Potencjalne skutki uboczne stosowania tabletek
Jak każdy lek, tabletki przeciwkleszczowe mogą powodować skutki uboczne, choć najczęściej są one łagodne i rzadkie. Najczęściej obserwowane są:
- krótkotrwałe wymioty
- biegunka
- ślinotok
- apatia
- przejściowa utrata apetytu
U niektórych psów z zaburzeniami neurologicznymi (drgawki, padaczka) tabletki z grupy izoksazolin mogą nie być rekomendowane. W takim przypadku konieczna jest konsultacja weterynaryjna i wybór formy ochrony, która będzie bezpieczna dla konkretnego zwierzęcia.
Większość psów toleruje jednak tabletki bardzo dobrze i nie wykazuje żadnych objawów niepożądanych.
Jak dobrać odpowiedni preparat dla swojego psa?
Wybór tabletki powinien być skonsultowany z lekarzem weterynarii. Pod uwagę bierze się:
- wagę psa
- wiek
- stan zdrowia
- choroby przewlekłe
- częstotliwość kąpieli i styl życia
- obecność innych zwierząt w domu
- sezonowość występowania kleszczy w regionie
Psy aktywne, często pływające, biegające po lasach lub łąkach zwykle potrzebują silniejszej ochrony. U psów delikatnych, alergicznych lub chorych weterynarz dobierze preparat, który będzie najbardziej bezpieczny.
Czy tabletki są bezpieczne dla szczeniąt i psów starszych?
Tabletki przeciwkleszczowe są dopuszczone do stosowania już u bardzo młodych psów, zwykle od 8 tygodnia życia, jednak musi to być potwierdzone przez producenta danego preparatu. W przypadku psów starszych stosuje się je ostrożniej, szczególnie jeśli występują choroby nerek lub wątroby.
Szczenięta i seniorzy są bardziej podatni na choroby odkleszczowe, dlatego odpowiednia ochrona jest w ich przypadku szczególnie ważna.
Zalecenia weterynarzy dotyczące ochrony przed kleszczami
Weterynarze podkreślają, że nie istnieje jedna idealna metoda ochrony skutecznej w 100 procentach. Bardzo często zaleca się łączenie kilku form zabezpieczeń, na przykład:
- tabletka + dokładne oglądanie psa po spacerze
- tabletka + moskitiery lub repelenty w otoczeniu
- tabletka + ryzyko dodatkowych środków w okresach masowego występowania kleszczy
Najważniejsze, by stosować preparaty regularnie. Kleszcze są aktywne przez większość roku, dlatego ochrona powinna mieć charakter ciągły.
Właściciele często popełniają błąd, przerywając podawanie preparatów jesienią lub zimą. Tymczasem coraz częściej kleszcze są aktywne nawet przy temperaturze 4–6°C, co sprawia, że ryzyko ukąszeń nigdy nie znika całkowicie.
Czy tabletki na kleszcze to dobre rozwiązanie?
Tabletki przeciwkleszczowe należą obecnie do najskuteczniejszych metod ochrony psów przed pasożytami. Działają szybko, wygodnie i nie zmywają się podczas kąpieli. Wysoka skuteczność w zabijaniu kleszczy i pcheł sprawia, że są chętnie polecane przez weterynarzy i właścicieli psów na całym świecie.
Jak każda metoda, tabletki mają pewne ograniczenia i mogą nie być odpowiednie dla każdego psa. Jednak w większości przypadków stanowią one skuteczną i praktyczną ochronę, która realnie zmniejsza ryzyko groźnych chorób odkleszczowych.
Najlepsze efekty osiąga się, łącząc tabletki z regularnym sprawdzaniem sierści psa, utrzymaniem porządku w otoczeniu, a w razie potrzeby także dodatkowymi środkami odstraszającymi.
